Marchew we wszystkich kolorach tęczy

Według poglądów naukowców marchew pochodzi z Afganistanu, gdzie występowała głównie w kolorze białym, wyglądem przypominając tradycyjną pietruszkę. Współczesną marchew w kolorze pomarańczowym zawdzięczamy holenderskim rolnikom, którzy wyhodowali tę odmianę pod koniec XVI w. na bazie mutacji warzyw w innych kolorach. Przed tym dokonaniem w Europie znany był przede wszystkim gatunek o barwie fioletowej oraz białej i żółtej. Te trzy warianty różniły się zasadniczo od swojej młodszej siostry w kolorze pomarańczowym – były znacznie cieńsze, mniej soczyste i nie smakowały tak dobrze jak współczesna, słodka karotka.

Wyhodowana przez holenderskich rolników odmiana szybko zyskała aprobatę ze strony królewskiego dworu – wszystko przez to, że nawiązywała do narodowego koloru Holandii, jakim jest pomarańczowy. Nowa marchew błyskawicznie trafiła na stoły, usuwając w cień swoje pierwotne warianty. Wkrótce potem, za sprawą holenderskiej popularyzacji warzywa, pomarańczowa marchew rozprzestrzeniła się na cały świat dzięki swojemu doskonałemu smakowi i pulchnemu wyglądowi.

Smak, aromat oraz zabarwienie warzywa determinowane są przez obecne w nim karotenoidy. Współczesna, pomarańczowa marchew zawiera ich aż 95%. Fioletowa odmiana ma zbliżone wartości, jednak obecne w niej dodatkowe barwniki i antocyjany zmieniają jej barwę na buraczkową, co niesie również modyfikacje związane z wyglądem i smakiem. Nic więc dziwnego, że sięgamy po „zmutowaną” wersję o przyjemnej, słodkiej nucie.

Po niekwestionowanej dominacji marchewki w kolorze pomarańczowym, kilkaset lat później na rynek zaczęły wracać również starsze, dzikie odmiany o barwie fioletowej, białej i żółtej, wywołując wśród wielu ludzi niemałe zdziwienie. Jak można było przypuszczać, nie zyskały zbyt wielkiej popularności.

Hodowcy wciąż próbują uzyskać nowe warianty marchwi, krzyżując pomarańczową odmianę z warzywem uprawianym dziko. W ten sposób powstają warzywa w kolorze czarnym lub mieszanym – fioletowym na zewnątrz i pomarańczowym w środku, co według twórców pomysłu może przynieść sukces ze względu na atrakcyjność wyglądu takiej marchwi w sałatkach. Znana jest również szkocka odmiana warzywa o nazwie Creme de Lite – marchew jest biała, pozbawiona goryczy i nadaje się zarówno do schrupania na słodko, jak i do gotowania.