Czy mnie jeszcze pamiętasz, czyli warzywa zapomniane w kuchni

Wężymord

Spotkamy go także pod nazwą czarne korzonki, zimowe szparagi lub skorzonera. Wężymord pochodzi z południa Europy oraz Bliskiego Wschodu. Jego nazwa wywodzi się od tego, że używano go niegdyś jako lek na jad żmii. Występuje pod postacią ciemnego korzenia o zdrewniałej skórce, która jest niejadalna, a w smaku przypomina szparagi. W swoim składzie zawiera dużo żelaza, fosforu i węglowodanów oraz witaminy B, C i E. Wężymord jest niezwykle sycący, a jego niewątpliwą zaletą jest to, że nie posiada włókien. Korzenie można zapiekać, podawać z sosami lub innymi warzywami korzeniowymi, a także smażyć. Sprawdzi się także jako dodatek do jajecznicy lub jeden ze składników zup, soków czy popularnej surówki.

Zdjęcie: prozeny.blesk.cz

Salsefia

Przez podobny kształt korzenia salsefia mylona bywa z wężymordem. To, co je od siebie odróżnia to kolor – salsefia jest jasna, podobna do pietruszki. Warzywo, nazywane także kozibrodem porolistnym, było często wykorzystywane w kuchni staropolskiej, a dowód na to znajdziemy w większości dawnych przepisów. Zawiera przede wszystkim witaminy z grupy B, wapń, magnez, żelazo i przyczynia się do obniżania poziomu cholesterolu. Salsefia ma przyjemny zapach, a w smaku przypomina ostrygi. Posłuży do przygotowania zupy lub gulaszu bądź jako dodatek do surówki. Na tym nie koniec możliwości jej wykorzystania – salsefię można też dusić, zapiekać i smażyć lub delektować się jej drobnymi listkami, które także są jadalne.

Zdjęcie: especiariass.blogspot.com

Pasternak

Mimo, że kiedyś królował na polskich stołach, dziś nie słyszymy już o pasternaku dlatego, że został w całości zastąpiony przez korzeń pietruszki. Skrywa w sobie właściwości moczopędne i odtruwające, pomoże także w walce z reumatyzmem. Pasternak to cenne źródło węglowodanów, białka, potasu, żelaza, skrobii i witaminy C. Wyglądem przypomina pietruszkę, jest mięsisty i ma słodki smak. Na straganach szukać go należy w okresie letnio-jesiennym. Nada się jako baza do bulionu czy oryginalny zamiennik ziemniaka, na przykład w formie puree. Poza tym można go dodawać do surówek, a także zapiekać lub dusić np. z dodatkiem śmietany.

Zdjęcie: matmerk.no

Portulaka

Jadalną częścią portulaki są zielone liście i pędy bogate w sok o właściwościach oczyszczających. Warzywo przyczynia się także do wspomagania trawienia, a dzięki zawartości cennych składników odżywczych, takich jak żelazo, sód wapń czy kwasy omega-3, stanowi doskonałą przekąskę. Ma lekko kwaśny smak o orzechowej nucie, przez co nie wymaga solenia. Łodygi portulaki przyrządza się podobnie jak szparagi, natomiast liście analogicznie do szpinaku. Nada się nie tylko do sałatek i zup, ale także do dressingów.

Zdjęcie: freshvery.com

Topinambur

Topinambur, nazywany także ziemnym jabłkiem, ziemną gruszką lub słonecznikiem bulwiastym, jest warzywem korzeniowym pochodzącym z Ameryki Północnej. Wyglądem przypomina imbir bądź ziemniaki, a jego charakterystyczny, słodki smak zbliżony jest do karczochów. Sezon na topinambur zaczyna się latem i trwa aż do połowy lutego. Warzywo wpływa przede wszystkim na podnoszenie odporności dzięki zawartej w nim inulinie, a przez niski indeks glikemiczny polecane jest przede wszystkim cukrzykom. Oprócz tego wspomaga funkcjonowanie płuc i łagodzi objawy suchego kaszlu. Topinambur wykazuje również działania poprawiające blask i jędrność skóry oraz wygląd włosów i paznokci. Dlaczego więc mimo tak zbawiennego wpływu na organizm nie jest już powszechnie stosowany w kuchni? Dobre pytanie. Topinambur nada się jako dodatek do każdego typu sałatki, świetnie smakuje również w formie gotowanej lub duszonej z dodatkiem innych warzyw lub jako składnik sosu. Kiedyś topinambur był powszechniejszy od ziemniaka, jednak dziś z trudem spotyka się go w sklepach, choć bywa częstym dodatkiem do dań serwowanych w restauracjach.

Zdjęcie: sanatate.bzi.ro

Czyściec bulwiasty

Wyglądem nie zachęca do skosztowania, ale smakiem owszem – przypomina karczocha. Czyściec bulwiasty to roślina korzenna pochodząca z Chin, w Polsce znana niegdyś jako zatrwian japoński. Jadalne są zarówno bulwy, które przed spożyciem należy oczyścić i ugotować, jak i liście, które z powodzeniem traktować można jako dodatek do sałatki. Zgodnie z dawnymi przepisami, warzywo świetnie nadaje się do marynowania lub konserwowania. Czyściec bulwiasty serwować można też w towarzystwie mięsa pod postacią puree – to świetny zamiennik popularnego ziemniaka, który polany rozpuszczonym masłem będzie prawdziwą ucztą dla podniebienia.

Zdjęcie: anpcr.asso.fr

Jarmuż

Pochodzi z rodziny roślin kapustnych, a jego uprawa znana była już w średniowieczu. Częścią jadalną jarmużu wykorzystywaną niegdyś w przepisach kulinarnych są liście bogate w istotne składniki odżywcze korzystnie wpływające na kondycję całego organizmu. Znajdziemy w nich przede wszystkim chlorofil, witaminę E, K oraz te z grupy B, a także karoten. Jarmuż zaopatrzy nasz organizm w potężną dawkę witamy C, błonnik, żelazo, cynk, wapń oraz magnez i luteinę, która ma dobry wpływ na nasz wzrok. Z reguły przyrządzało się go w podobnej postaci jak szpinak czyli na zasadzie blanszowania. Najlepiej smakuje z dodatkiem czosnku i boczku. W postaci surowej nadaje się do wszelkiego rodzaju sałat. Ciekawym pomysłem na wykorzystanie jarmużu jest zrobienie apetycznych chipsów lub podanie w postaci soku. Jarmuż powoli powraca do kuchni i na stragany za sprawą mody na ekologiczną żywność, więc warto wprowadzić go do menu.

Zdjęcie: curejoy.com

Kard

Na koniec przysmak prosto ze stołów staropolskich magnatów. Kard wyglądem przypomina skrzyżowanie karczocha z ostem. Jego główne właściwości to przede wszystkim działanie antynowotworowe i bogactwo witamin z grupy B, PP oraz C. Do przygotowywania potraw przeznaczone są łodygi, które przed podaniem należy oczyścić i ugotować z dodatkiem mąki lub kwasku cytrynowego oraz soli, ponieważ w postaci surowej warzywo ma gorzkawy posmak. Można go także dusić, zapiekać lub faszerować.

Zdjęcie: en.hortipedia.com